Licencja na drona nie istnieje

Jul 21 / Magdalena Stencel
Wiele osób wyszukuje w przeglądarkach takie hasła jak: "licencja na drona", "świadectwo kwalifikacji", czy "świadectwo uavo". Na początku wyjaśnijmy sobie jedną kwestię: nie ma czegoś takiego jak "licencja na drona", czy świadectwo kwalifikacji UAVO. Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC) nie przyznaje licencji a wydaje uprawnienia pilota drona a dokładniej certyfikat kompetencji pilota bezzałogowego statku w kategorii otwartej oraz szczególnej. Po ukończeniu szkolenia z zakresu NSTS pilot uzyskuje certyfikat wiedzy teoretycznej i potwierdzenie ukończenia szkolenia praktycznego.

Podstawowe definicje​

Żeby mieć pojęcie, o czym w zasadzie mówimy, warto poznać podstawowe definicje, które będą użytkowane w tej publikacji.

SYSTEM BEZZAŁOGOWEGO STATKU POWIETRZNEGO​

oznacza drona i wyposażenie do zdalnego sterowania tym statkiem.

OPERATOR SBSP​

z kolei to dowolna osoba prawna lub fizyczna eksploatująca lub zamierzająca eksploatować co najmniej jeden system tego urządzenia (wg EASA: posiadacz lub osoba / podmiot, który wynajmuje drona).

PILOT BSP​

to osoba pilotująca bezzałogowy statek powietrzny. Pilot może również mieć status operatora bezzałogowego statku powietrznego, jeśli jest jego właścicielem (eksploatuje drona).

OBSERWATOR BEZZAŁOGOWEGO STATKU POWIETRZNEGO​

dotyczy osoby znajdującej się obok pilota bezzałogowego statku powietrznego, która - poprzez obserwację wzrokową BSP okiem nieuzbrojonym - pomaga pilotowi BSP w utrzymaniu sprzętu w zasięgu wzroku oraz w bezpiecznym wykonywaniu lotu.

OBSERWATOR PRZESTRZENI POWIETRZNEJ​

oznacza osobę, która pomaga pilotowi poprzez prowadzenie okiem nieuzbrojonym obserwacji przestrzeni powietrznej, w której bezzałogowy statek powietrzny wykonuje operację.

 Po co potrzebne są regulacje prawne odnośnie latania dronem? ​

Przepisy stworzone przez Urząd Lotnictwa Cywilnego oraz Unię Europejską (EASA) zostały wprowadzone ze względów bezpieczeństwa. Na niebie z roku na rok przybywa bezzałogowych statków powietrznych, dlatego prawo musi odpowiednio reagować, by zapewnić odpowiednie bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom przestrzeni publicznej.
Empty space, drag to resize
Pamiętaj, że nieznajomość przepisów nie zwalnia z jego przestrzegania, za złamanie przepisów grozi kara grzywny, a w skrajnych przypadkach kara pozbawienia wolności. Prawo cały czas podlega zmianom, dlatego warto być z nimi na bieżąco. A najlepiej skorzystać ze szkolenia osoby, która ma ogromną wiedzę na temat prawa, uprawnień i bezzałogowych statków powietrznych.

Jakie wyróżniamy kategorie według Unii Europejskiej?​

Zgodnie z Rozporządzeniem, operacje lotnicze możemy wykonywać w kategoriach:
  • otwartej;
  • szczególnej;
  • certyfikowanej

Kategoria otwarta​

Manewry mają status niskiego ryzyka. Zakłada operacje bez zgody ULC, czyli masz drona, zrobiłeś podstawowe uprawnienia na stronie drony.gov.pl. Sprawdzasz, jaki to jest dron, jaka waga i gdzie możesz latać. Nie musisz robić nic więcej oprócz przestrzegania podstawowych zasad - nie musisz kontaktować się z urzędem, ani składać dodatkowych dokumentów.
Empty space, drag to resize
Kategoria otwarta jest ograniczona nie tylko odległościami od ludzi, ale też dopuszcza tylko loty w zasięgu wzroku (do 120 m nad terenem, czy też najbliższym punktem ziemi) do dwudziestu pięciu kilogramów masy drona. Z czasem, po upłynięciu okresu przejściowego (liczony od 31 grudnia 2020), w tej kategorii będą mogły latać drony w klasach C0 - C4. Wszystkie stare drony dalej będą mogły tutaj wykonywać loty, ale zostaną odsunięte do minimum 150 metrów od obszarów zabudowanych.
Empty space, drag to resize
Do kategorii otwartej dopuszczona jest możliwość latania:
  • dronem własnej produkcji o masie poniżej dwudziestu pięciu kilogramów, lub
  • sprzętem kupionym przed 1 stycznia 2023 bez posiadanej klasy C0 - C4, lub
  • dronem klasy Co-C4 (nowe przepisy wejdą w życie za jakiś czas)
Empty space, drag to resize
Ograniczenia co do lotów:
  • jedynie VLOS
  • maksymalnie 120 m wysokości (z uwzględnieniem topografii terenu)
  • bez możliwości przelotu nad zgromadzeniami ludzi
  • im cięższy dron tym dalej od ludzi i zabudowy
  • bez możliwości przenoszenia materiałów niebezpiecznych i zrzutów ładunku

Kategoria szczególna​

Manewry są określane jako średniego ryzyka i jest to bardziej odpowiednik do lotów, do których dopuszczano osoby posiadające świadectwo UAVO. Obejmuje operacje wykraczające poza ograniczenia kat. A1-A3, np. BVLOS, loty powyżej 120 m, BSP powyżej 25 kg, z możliwością zrzutu ładunku.
Empty space, drag to resize
Operacje wymagają weryfikacji oraz w niektórych przypadkach zgody Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Wymagana jest również rejestracja wszystkich operatorów dronów niezależne od wagi bezzałogowców. Po okresie przejściowym operacje w tym przedziale będą mogły wykonywać drony klasy C5-C6.
Empty space, drag to resize
Dostępne są 3 możliwe opcje uzyskania zgody na loty w kat. szczególnej
  1. Oświadczenie o operacji zgodnie ze standardowym scenariuszem
  2. Wniosek o zezwolenie na operację
  3. Certyfikat LUC
Empty space, drag to resize
W przypadku dronów, gdy weryfikacja (tam, gdzie będzie ona wymagana) wykaże, że operacja nie jest wystarczająco bezpieczna, ULC będzie odmawiał wydania zgody na operację. Operacje wysokiego ryzyka zostały przewidziane jedynie w kategorii certyfikowanej.

SCENARIUSZE STANDARDOWE (N)STS​

Scenariusze określają warunki wykonywania lotów, łącznie z określeniem stopnia ich ryzyka, wyszkolenia personelu, czy wymagań odnośnie osób i podmiotów prowadzących szkolenia w zakresie danego scenariusza. Oświadczenie będzie mógł złożyć operator drona chcący wykonywać operacje zgodnie z jednym ze scenariuszy standardowych, opublikowanych przez EASA (STS) lub ULC (NSTS).

Kiedy powinieneś dokonać rejestracji bezzałogowych statków powietrznych / zrobić uprawnienia?​

By latać dronem bez licencji musi on mieć status zabawki (zgodnie z dyrektywą WE numer 2009/48) lub charakteryzować się brakiem kamery do rejestracji obrazu i ważyć poniżej 250 g. W przypadku osób, dronów o wadze powyżej 250 g, które posiadają kamerę wymagana jest rejestracja na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz zrealizowanie szkolenia dostępnego na stronie drony.gov.pl (mówimy tutaj o uprawnieniach w kat. otwartej).

Czym różnią się loty VLOS od BVLOS?​

Rozróżniamy dwa rodzaje lotów: w zasięgiem wzroku (VLOS - Visual Line of Sight) i poza zasięgiem wzroku (BVLOS - Beyond Visual Line of Sight). Operacja w zasięgu wzroku (VLOS) oznacza rodzaj operacji z użyciem drona, w której pilot bezzałogowca jest w stanie utrzymywać stały kontakt wzrokowy nieuzbrojonym okiem z dronem, co umożliwia temu pilotowi kontrolowanie toru lotu wspomnianego statku względem innych statków powietrznych, osób i przeszkód w celu uniknięcia kolizji.
Empty space, drag to resize
Operacja poza zasięgiem wzroku (BVLOS) oznacza rodzaj operacji z użyciem bezzałogowca, która nie jest wykonywana w zasięgu wzroku.

Konwersja świadectwa kwalifikacji UAVO​

Świadectwo kwalifikacji UAVO do grudnia 2021 roku powinno przejść proces konwersji. Jeżeli nie zgłosiłeś się do Urzędu Lotnictwa Cywilnego w sprawie przeprowadzenia konwersji świadectwa to nie masz już ważnych uprawnień. Musisz zaczynać od nowa.